Cúng về nhà mới: Ý nghĩa, mâm cúng, văn khấn và những điều cần lưu ý

Cúng nhà mới hay còn gọi là lễ nhập trạch, là một trong 03 nghi lễ truyền thống quan trọng khi xây nhà hoặc đổi sang nhà mới. Trong phong thủy, việc này nhằm báo cáo với ông bà thổ công rằng ngôi nhà đã được xây dựng hoàn tất, đồng thời có sự hiện diện, sinh sống của các thành viên trong gia đình tại đây. Hay đơn giản là nhằm mưu cầu bình an êm ấm và hạnh phúc cho gia đạo.

Vậy, ý nghĩa sâu xa của việc cúng nhà mới là như thế nào? Mâm cúng về nhà mới cần chuẩn bị những gì? Cần lưu ý gì khi cúng nhà mới tăng cát khí, đón vận may theo phong thủy chính phái?  Phổ Nghi Hương sẽ lần lượt giải thích qua bài viết dưới đây, đồng thời hướng dẫn các bước cúng về nhà mới thật chi tiết, mẫu văn khấn và lưu ý quan trọng khi cúng về nhà mới.

1. Cúng nhập trạch có ý nghĩa gì?

Lễ cúng về nhà mới, hay lễ nhập trạch là nghi lễ quan trọng đã có từ thời xa xưa trong văn hóa truyền thống của người Việt. Gia chủ là người sẽ thực hiện lễ cúng chính này, nhằm báo cáo với thổ công và ông bà tổ tiên rằng ngôi nhà đã được xây dựng hoàn tất. Bởi theo tín ngưỡng nhân gian, bất kỳ mảnh đất nào cũng có những thần quan cai quản riêng. Việc thực hiện lễ cúng này là để thông báo sẽ có sự sinh sống của các thành viên trong gia đình tại đây, mong cầu được các vị thần quan, tổ tiên phù hộ cho gia đạo bình yên, êm ấm và nhiều điều may mắn.

Trong phong thủy nhà ở, nghi lễ cúng nhập trạch còn để hướng đến những linh hồn đang sống trong ngôi nhà, rằng có chủ nhân mới sẽ định cư lâu dài trên mảnh đất này, xin tiếp nhận và cúng bái. Đồng thời, việc này còn nhằm loại bỏ những mùi hôi, uế khí cũ còn tồn đọng, hướng đến những điều mới mẻ và tươi sáng.

Cách để loại bỏ uế khí hiệu quả khi cúng nhập trạch là sử dụng các loại hương xông phòng, xông nhà. Người dùng có thể tham khảo nhang sạch Phổ Nghi Hương, được làm từ 100% thảo mộc tự nhiên, mang theo năng lượng dương cực kỳ mạnh mẽ, rất thích hợp dùng trong các dịp lễ cúng xông nhà, tẩy uế khí còn đọng lại. Đồng thời, hương thơm nhẹ nhàng, thanh mát của thảo mộc còn mang lại cảm giác dễ chịu. Hương thơm thanh sạch lưu lại đảm bảo an toàn cho sức khỏe của các thành viên trong gia đình.

2. Cúng vào nhà mới nên chọn ngày nào?

Theo lời ông bà xưa, lễ cúng nhà mới có thể tổ chức long trọng hoặc đơn giản tùy theo nhu cầu của từng gia đình nhưng không thể chọn ngày tùy tiện. Ngày thực hiện nghi lễ nhập trạch phải là ngày tốt, hội tụ đủ các yếu tố thiên thời, địa lợi, nhân hòa đối với gia chủ. Cũng bởi vậy mà người ta thường sẽ xem ngày phù hợp dựa theo tuổi tác, cung mệnh của chủ nhà.

Khi xem ngày cúng nhập trạch, các thầy phong thủy sẽ căn cứ vào một trong các cách dưới đây:

• Chọn ngày nhập trạch theo tuổi: Đây là cách làm phổ biến nhất và thường được xem theo tuổi của gia chủ. Nếu gia chủ không có tuổi tốt thì có thể mượn tuổi nhập trạch bằng cách thay bằng tuổi của vợ/chồng hoặc con của họ. Lúc này, người được mượn tuổi sẽ đứng ra cúng và trình bái cho nghi lễ chính.
• Chọn ngày nhập trạch theo ngày hoàng đạo: Mỗi tháng có ngày hoàng đạo và giờ hoàng đạo khác nhau được in trên các cuốn lịch có sẵn. Gia chủ có thể tự xem hoặc liên hệ thầy phong thủy để được tư vấn kỹ hơn.
• Chọn ngày nhập trạch theo ngũ hành: Cách làm này là căn cứ vào bản mệnh của gia chủ để chọn ngày tương sinh theo thuyết âm dương ngũ hành. Chọn đúng ngày tương sinh sẽ mang lại nhiều điều may mắn và tốt đẹp về sau.
• Chọn ngày nhập trạch theo hướng nhà: Nhà được quay về hướng nào mới tốt thì lúc xây nhà gia chủ đã được tư vấn bởi người có chuyên môn. Thế nên lúc cúng nhập trạch cũng có thể xem theo hướng nhà để chọn ngày tốt, giờ tốt làm lễ cúng.

Bên cạnh đó thì khi xem ngày cúng nhà mới cần phải lưu ý loại trừ những ngày xấu. Trong đó, có những ngày đại kỵ cần tránh (tính theo lịch âm) như: Mùng 1 và ngày rằm, ngày Nguyệt Kỵ, ngày Tam Nương.

Tuy vậy, theo nhịp sống hiện đại, hối hả ngày nay, việc chọn ngày nhập trạch cũng không cần quá hà khắc và quy tắc. Điều quan trọng là chọn theo thời gian rảnh của gia chủ, đồng thời có thể tự xem ngày tốt giờ tốt trên các cuốn lịch in sẵn.

Sau khi chọn được ngày phù hợp, bước tiếp theo là cần chuẩn bị mâm cơm cúng cho lễ nhập trạch.

3. Mâm cúng về nhà mới thường có những gì?

Chuẩn bị mâm cúng là bước quan trọng cần được để tâm trong khâu chuẩn bị cúng vào nhà mới. Mâm cúng này mang ý nghĩa như là món quà ra mắt của gia chủ đối với ông bà thổ công và gia tiên. Mâm cúng có thể chuẩn bị long trọng hoặc đơn giản nhưng phải được chỉn chu, đầy đủ, sạch sẽ, thể hiện được thành ý của mình. Mâm cúng vào nhà mới thường bao gồm: cơm và thức ăn, trái cây (ngũ quả), hoa và nhang cúng. Gia chủ có thể thành ba mâm khác nhau hoặc cùng đặt vào một mâm lớn.

• Trái cây: thường sẽ có 5 loại trái cây khác nhau, chúng tượng trưng cho ngũ hành Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ. Đồng thời, mâm ngũ quả cũng mang theo mong cầu 5 điều Phúc – Quý – Thọ – Khang – Ninh. Các loại này nên được sắp xếp gọn gàng, đẹp mắt trên cùng 01 đĩa lớn.
• Hoa tươi: Hoa cúng nhập trạch nên chọn hoa tươi, để được tươi đẹp và long trọng. Gia chủ có thể chọn các loại hoa như cúc, huệ, hoa hồng, hoa sen, hoa đồng tiền,…
• Mâm cơm cúng về nhà mới: Nếu nấu mâm mặn thường sẽ có các món gồm: bộ tam sên (thịt heo luộc, trứng luộc và tôm hoặc cua luộc); gà luộc, xôi hoặc cơm trắng, các món đặc trưng theo vùng miền (nếu có). Ngoài ra, gia chủ cũng có thể cúng mâm cơm chay, tùy theo tập tục của từng gia đình.
• Những lễ phẩm cần thiết khác: Một số lễ phẩm khác dùng cho lễ cúng nhập trạch thường sẽ có: trà khô, muối hạt sạch, rượu, gạo, điếu thuốc (có thể có hoặc không)

Ngoài những lễ phẩm trên thì nhang (hương) là điều không thể thiếu để thực hiện nghi thức nhập trạch. Nhang sạch Phổ Nghi Hương với 100% từ thảo mộc tự nhiên sẽ giúp thanh tẩy, lọc sạch uế khí mà vẫn đảm bảo an toàn cho sức khỏe người dùng trong ngày cúng nhà mới.

4. Vị trí đặt mâm cúng vào nhà mới ở đâu?

Mâm cúng về nhà mới đặt ở đâu? Thông thường, mâm cúng sẽ được đặt ở trung tâm ngôi nhà, nơi có luồng sinh khí tốt nhất. Ngoài ra, nếu ngôi nhà có phòng thờ riêng thì có thể đặt mâm cúng ở đó. Gia chủ cần bày biện mâm cúng trên bàn lớn, sao cho không gian xung quanh rộng rãi, thông thoáng và sạch sẽ, thể hiện lòng thành kính của gia chủ.

5. Có chuẩn bị thêm lễ vật nào khác không?

Khi cúng nhập trạch thì cần chuẩn bị thêm bếp than đặt ở cửa chính và chiếu để quỳ lạy khấn vái. Ngoài ra, từng thành viên trong nhà khi bước vào nhà cũng cần mang theo một lễ vật nào đó mà không nên đi tay không. Lễ vật có thể đơn giản nhưng phải là đồ mới, chẳng hạn như chổi, dầu, gạo, tiền,…

6. Thủ tục làm lễ khấn báo cáo mời các vị gia tiên về nhà mới

Theo phong tục dân gian, thủ tục cúng nhà mới bao gồm 10 bước như sau:

• Bước 1: Đốt lò than, đặt lò than nóng ngay ở cửa chính để xua đuổi uế khí.
• Bước 2: Gia chủ sẽ là người đầu tiên bước qua lò than để vào nhà, chân trái bước trước, chân phải bước sau. Đồng thời, trên tay cầm theo bát hương cùng bài vị gia tiên.
• Bước 3: Lần lượt từng thành viên khác bước qua lò than vào nhà. Mỗi người mang theo một đồ vật may mắn.
• Bước 4: Khi vào nhà việc đầu tiên là gia chủ cần bật tất cả công tắc điện, mở hết cửa sổ và cửa chính để đón nhận luồng khí lưu thông. Các thành viên còn lại lần lượt sắp xếp mâm cúng gia tiên, bàn thờ thần tài, thổ địa và mâm cúng nhập trạch theo những gì đã chuẩn bị trước đó.
• Bước 5: Gia chủ thắp nhang và đọc văn khấn nhập trạch, văn khấn thần linh đọc trước, văn khấn gia tiên đọc sau. Trong lúc này, các thành viên còn lại đứng chắp tay xếp thành hàng phía sau, giữ tư thế nghiêm trang.
• Bước 6: Sau khi đọc xong văn khấn, gia chủ bật bếp nấu nước pha trà, trong lúc nấu nên để nước sôi từ 5 – 7 phút rồi hẵng tắt bếp. Việc này nhằm mục đích khai hỏa, mở ra sức sống tươi mới cho ngôi nhà. Trà sau khi pha sẽ đặt lên mâm cúng, đồng thời rót cho mọi người cùng thưởng thức.
• Bước 7: Sau khi nhang cháy hết thì tiến hành hóa vàng, sau đó tưới rượu lên tàn tro.
• Bước 8: Các hủ/ ly gạo, muối, nước cần được giữ lại, đặt trên bàn thờ nhằm biểu thị cho sự no đủ.
• Bước 9: Sau khi lễ hoàn tất các thành viên có thể làm đồ đạc vào nhà và sắp xếp lại cho gọn gàng, tươm tất.
• Bước 10: Sau khi dọn dẹp xong cần làm lễ tạ Phật, thổ công, cũng như các vị gia tiên. Ở bước này, gia chủ cùng các thành viên đứng nghiêm trang trước bàn thời, chắp tay vái 3 lần là hoàn tất.

Các bước hướng dẫn trên đây mang tính tham khảo cho những ai lần đầu thực hiện nghi thức cúng vào nhà mới. Về cơ bản có thể hiểu nguyên tắc chung là người chủ gia đình chuẩn bị và tự mình đọc văn khấn, sau đó dọn dẹp nhà cửa, sắp xếp gọn gàng rồi vái tạ lễ. Trên thực tế còn tùy theo tập tục mỗi vùng miền hoặc văn hóa của gia đình mà thực hiện sao cho phù hợp, thuận tiện nhất.

7. Văn khấn lễ nhập trạch ngắn gọn, đơn giản

Theo nghi lễ truyền thống, lễ cúng nhập trạch cần phải đọc 2 bài khấn, đó là khấn thần linh và cáo yết gia tiên. Trong đó, gia chủ cần đọc văn khấn thần linh trước rồi mới đến khấn gia tiên sau. Nội dung của văn khấn là trình bày những mong cầu của gia chủ và xin phép thần linh, gia tiên được chuyển sang ngôi nhà mới, di chuyển bàn thờ đến vị trí mới.

Khi đọc cần phải đọc sao cho nghiêm túc, thành tâm, tránh sự lơ đễnh hay vừa đọc vừa nói chuyện với người xung quanh. Dưới đây là mẫu văn khấn tham khảo cho ngày nhập trạch, gia chủ có thể thay đổi, khấn theo lời văn, tâm ý của mình sao cho phù hợp:

Văn khấn cúng về nhà mới bái cúng thần linh

Văn khấn cúng về nhà mới bái cúng gia tiên

8. Cần lưu ý những gì khi cúng về nhà mới?

Theo phong thủy chính phái, lễ cúng nhập trạch cần lưu ý những điểm sau khi cúng nhà mới để tăng cát khí, đón vận may:

• Cần tránh các ngày xấu, ngày hắc đạo có các sao xấu chiếu như Trực Phá, Dương Công Kỵ. Tuy nhiên, quan niệm kỵ ngày mùng 5, 14, 23 hay ngày Tam Nương chỉ là quan niệm dân gian.
• Không nên nhập trạch vào giờ Ngọ (từ 11 giờ đến 13 giờ) vì đó là giờ chuyển giao giữa ngày và đêm (giờ Thê Hải, quan tuần).
• Nên tránh nhập trạch vào đêm muộn vì sẽ gây cảm giác u ám, mờ mịt, bất lợi cho gia chủ và việc chuyển đồ cũng khó khăn hơn.
• Chọn hương xông nhà: Nên chọn các loại hương nhang làm từ thảo mộc, nhang trầm hương để xông nhà. Hương thơm thanh sạch của các loại nhang này có thể xua tan uế khí, mùi hôi, ẩm thấp khắp các ngõ ngách trong nhà.

Nhang sạch Phổ Nghi Hương được làm từ 100% thảo mộc tự nhiên, an toàn cho sức khỏe người dùng. Hương thảo mộc tự nhiên hòa vào không khí nhanh chóng loại bỏ mùi hôi do ẩm thấp hay do nước sơn để lại. Chắc chắn rằng, nhang sạch Phổ Nghi Hương sẽ là lựa chọn thích hợp nhất cho những buổi lễ cúng nhà mới.

9. Câu hỏi liên quan

9.1 Nhập trạch có nhất thiết phải ngủ lại không?

Theo quan điểm dựa trên phong thủy chính phái, không nhất thiết phải ngủ lại nhà mới vào đêm đầu tiên sau khi nhập trạch.

Việc nhất thiết phải ngủ lại nhà mới vào đêm đầu tiên sau khi nhập trạch chỉ là quan niệm dân gian, chứ không phải là yêu cầu bắt buộc trong phong thủy. Một số quan niệm cho rằng ngủ lại đêm đầu là để khẳng định chủ quyền và tránh các vong linh, thế lực khác xâm nhập vào nhà. Tuy nhiên, việc tiến hành xong nghi lễ nhập trạch đã đóng khí trường và xác định chủ nhân ngôi nhà. Do đó, việc có ngủ lại hay không tùy thuộc vào điều kiện và sự sắp xếp của gia chủ. Ví dụ, một số nhà tuy đã nhập trạch nhưng vẫn đang trong quá trình thi công, sơn sửa, đồ đạc bừa bộn nên không thuận tiện để ngủ lại ngay.

9.2 Thuê nhà có cần nhập trạch không?

Theo các chuyên gia phong thủy, việc làm lễ nhập trạch khi thuê nhà là rất cần thiết, không chỉ đối với nhà tự xây, mua mới mà cả với nhà mới thuê.  Mục đích chính của việc này là để báo cáo, thông báo với các vị thần linh, thổ địa về sự hiện diện của gia đình ở nơi đó.. Cầu mong sự bình an, may mắn. Việc này giống như việc làm thủ tục báo với chính quyền địa phương khi chuyển đến ở mới. Nếu ở nhà thuê thì chỉ cần thờ Thổ Công, Thần linh là được, không bắt buộc phải lập bàn thờ gia tiên.

Lễ vật cúng nhập trạch chỉ cần đơn giản. Nếu gia chủ tự làm lễ thì cần đọc 2 bài văn khấn về thần linh và tổ tiên. Bạn có thể tham khảo chi tiết “Cúng vào nhà mới thuê: Thủ tục cúng đầy đủ và chính xác nhất” tại đây.

ài viết trên đây đã giải thích ý nghĩa của lễ cúng nhà mới, cách chuẩn bị mâm cúng, các bước thực hiện cúng bái, mẫu văn khấn cùng những lưu ý quan trọng cho những ai lần đầu thực hiện nghi lễ này. Truy cập Phổ Nghi Hương để tìm hiểu về những thủ tục, lễ nghi theo quan niệm nhân gian cùng cách chọn nhang sạch, an toàn cho những dịp cúng bái.