Lễ cúng Rằm tháng 8 (Tết Trung Thu) vào ngày 15 tháng 8 âm lịch là dịp để gia đình bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên và cầu mong sức khỏe, hạnh phúc. Theo truyền thống, mâm cúng gồm hai phần chính: mâm cúng gia tiên với bánh Trung Thu, gà luộc, xôi và hoa quả; và mâm cỗ trông trăng cho trẻ em, trang trí với trái cây, bánh Trung Thu và đèn ông sao.
Tham khảo hướng dẫn của Phổ Nghi Hương để chuẩn bị mâm cúng Rằm tháng 8 đúng cách, chọn giờ cúng phù hợp và đọc văn khấn truyền thống cho một mùa Trung Thu ý nghĩa.
1. Thắp hương rằm tháng 8 có ý nghĩa gì?
Trong Phật giáo, Tết Trung Thu là dịp để bày tỏ lòng biết ơn đến trời đất, mặt trời và mặt trăng. Nghi lễ thắp hương vào ngày Rằm tháng 8 là cách để con người tôn vinh và cảm tạ những phước lành cùng sự sống mà thiên nhiên ban tặng.
2. Thắp hương rằm tháng 8 vào giờ nào tốt?
Thắp hương rằm tháng 8 diễn ra vào ngày 15 tháng 8 âm lịch mỗi năm. Thời điểm tốt nhất để thắp hương là sáng sớm từ 5 đến 7 giờ vào ngày này, khi bình minh lên, mang lại năng lượng tích cực và khởi đầu may mắn. Để xác định ngày Rằm Trung Thu theo lịch dương, chỉ cần tra cứu lịch vạn niên vào đúng ngày 15 tháng 8 âm lịch. Kết quả sẽ hiển thị thứ, ngày, và tháng theo lịch dương, giúp bạn nắm rõ ngày cụ thể. Theo lịch, Rằm Trung Thu năm 2024 rơi vào thứ Ba, ngày 17 tháng 9 dương lịch. Vì vậy, hãy chuẩn bị mâm cúng thắp hương rằm tháng 8 vào ngày này.
Ngoài ra, các bạn có thể chọn một trong những khung giờ đẹp sau để thắp hương rằm tháng 8 như:
- Giờ Mão (5 giờ – 7 giờ sáng): Giờ Quý Nhân, giúp mang lại may mắn và thuận lợi.
- Giờ Thìn (7 giờ – 9 giờ sáng): Giờ Hoàng Đạo, rất phù hợp để cầu tài lộc và bình an cho gia đình.
- Giờ Tỵ (9 giờ – 11 giờ sáng): Giờ Thanh Long, tốt để cầu sức khỏe và may mắn.
- Giờ Mùi (13 giờ – 15 giờ chiều): Giờ Hoàng Đạo, thuận lợi cho công việc và kinh doanh.
- Giờ Dậu (17 giờ – 19 giờ chiều): Giờ Quý Nhân, thích hợp để cầu bình an và tránh những điều không may.
Chọn giờ thắp hương rằm tháng 8 phù hợp không chỉ thể hiện lòng thành kính mà còn mang lại may mắn cho cả gia đình.
3. Mâm thắp hương rằm tháng 8 gồm những gì?
Theo truyền thống, mâm thắp hương rằm tháng 8 gồm 2 mâm cúng chính là: mâm cúng rằm tháng 8 cho gia tiên và mâm cỗ trông trăng cho trẻ em. Dưới đây là chi tiết các lễ vật cần chuẩn bị cho từng mâm cúng:
3.1 Mâm cúng gia tiên rằm tháng 8
Mâm cúng Rằm tháng 8 có thể linh hoạt tùy theo phong tục địa phương và điều kiện của từng gia đình, nhưng vẫn nên giữ nét truyền thống. Thông thường, mâm cúng Trung Thu gồm các món chay hoặc mặn tùy theo sở thích, với các loại bánh kẹo và trái cây, không nhất thiết phải có thịt gà hay thịt lợn.
Các lễ vật cần chuẩn bị để thắp hương rằm tháng 8:
- Bánh Trung Thu: Bao gồm bánh nướng (tượng trưng cho đất) và bánh dẻo (tượng trưng cho trời). Gia đình có thể chọn thêm các bánh hình trăng, hình heo, hoặc hình cá chép để mâm cúng phong phú hơn
- Dĩa trái cây: Gồm các loại hoa quả như chuối, hồng, cam, và đặc biệt là bưởi. Theo phong tục, bưởi thường được tỉa thành hình chú chó đáng yêu, biểu tượng cho lòng trung thành và gắn kết với truyền thuyết chú Cuội.
- Lọ hoa tươi: Nên chọn các loại hoa rực rỡ như cúc, hồng, hoặc lay ơn để tạo không khí vui tươi.
- Gà luộc (nếu có)
- Xôi như Xôi gấc, xôi cốm hoặc xôi đỗ
- Rượu và trà
- Gạo và muối
- Nhang sạch, đèn và nến
Các gia đình có thể chọn thực phẩm theo mùa và điều chỉnh món ăn phù hợp với khẩu vị. Dù đơn giản hay cầu kỳ, mâm cúng nên được chuẩn bị chu đáo để thể hiện lòng thành kính với tổ tiên.
3.2 Mâm cúng trông trăng rằm tháng 8
Mâm cỗ Trông Trăng là phần không thể thiếu trong ngày Rằm tháng 8, mang ý nghĩa đặc biệt đối với trẻ em. Mâm cỗ được sắp xếp trang trọng với bánh kẹo, hoa quả, và bánh Trung Thu. Các loại trái cây chín và xanh được bày xen kẽ, tượng trưng cho sự cân bằng âm dương và kết nối giữa trời và đất theo quan niệm dân gian.
Những loại quả thường thấy trên mâm cỗ trông trăng bao gồm chuối, bưởi, hồng, na, và lựu. Ngoài ra, mâm cúng còn có bánh kẹo, đặc biệt là bánh Trung Thu và bánh dẻo truyền thống. Đèn ông sao, mặt nạ, và đèn lồng cũng được trang trí thêm để tạo không khí vui tươi cho lễ hội.
4. Mâm cúng thắp hương rằm tháng 8 đặt ở đâu?
Mâm cúng Rằm tháng 8 có thể đặt trong nhà, trước bàn thờ tổ tiên, hoặc ngoài trời, hướng về phía Đông để đón ánh trăng. Mâm cúng Trung Thu nên đặt ngoài trời, như trong sân hoặc trên sân thượng, để ngắm trăng và hấp thụ năng lượng tự nhiên. Không cần đặt trên bàn thờ, chỉ cần sử dụng bàn rộng, có thể bày trong nhà hoặc ngoài sân tùy theo ý thích.
Mâm cúng gia tiên nên đặt trên bàn thờ gia tiên như thường lệ, thể hiện lòng kính trọng với tổ tiên. Lưu ý, khi sắp xếp mâm cúng, hãy bố trí bánh Trung Thu và trái cây ở trung tâm, đèn lồng, đèn ông sao và đồ chơi xung quanh để tạo sự hài hòa và nổi bật.
5. Văn khấn thắp hương rằm tháng 8 ngắn gọn
Dưới đây là mẫu bài văn khấn thắp hương rằm tháng 8 theo sách “Văn khấn cổ truyền Việt Nam” – NXB Văn hóa Thông tin:
“Nam mô A-di-đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy Hoàng thiên hậu Thổ chư vị Tôn thần.
– Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
– Con kính tay Cao Tằng Tổ khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá, Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội họ nội họ ngoại
Tín chủ (chúng) con là:……Tuổi:……
Ngụ tại:…….Hôm nay là ngày Rằm tháng Tám gặp tiết Trung Thu tín chủ chúng con thành tâm sắm lễ, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài Thần. Cúi xin các ngài giáng lâm trước án chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ………………, cúi xin thương xót con cháu linh thiêng hiện về, chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ tại nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng. Xin các ngài độ cho chúng con thân cung khang thái, bản mệnh bình an. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng vinh quang thịnh vượng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Phục duy cẩn cáo!
Nam mô A-di-đà Phật! (3 lần)”
Khi đọc văn khấn, gia chủ cần nghiêm túc, đọc to, rõ ràng, giữ tâm thành kính, hông nói chuyện riêng trong lúc khấn
6. Thắp hương rằm tháng 8 cần lưu ý gì?
Theo các chuyên gia phong thủy, việc thắp hương Rằm tháng 8 (Tết Trung Thu) không có nhiều điều kiêng kỵ, tuy nhiên theo quan niệm dân gian dưới đây là 6 điều gia chủ cần lưu ý khi thắp hương rằm tháng 8:
- Không thắp hương rằm tháng 8 bằng thịt chó, mèo, trâu vào ngày này vì có thể mang lại xui rủi; gia chủ chỉ nên cúng gà và thịt lợn để bày tỏ lòng thành kính.
- Không dùng trái cây có hình dạng kỳ lạ, dập nát hoặc méo mó, để phúc lộc được tròn đầy
- Không để lộn ngược đồ vật trên bàn thờ
- Nếu cúng ngoài trời, hãy chọn nơi thoáng đãng, sạch sẽ, có thể nhìn thấy mặt trăng. Tốt nhất là nên chọn hướng Đông Bắc hoặc Đông Nam để đón may mắn.
- Ăn mặc trang phục lịch sự, kín đáo khi thực hiện lễ cúng, giữ tâm lý thoải mái và thành kính.
- Dọn dẹp bàn thờ và không gian xung quanh trước khi cúng để tạo sự trang nghiêm.
Hy vọng rằng những thông tin trên sẽ giúp gia chủ chuẩn bị lễ cúng thắp hương Rằm tháng 8 đầy đủ và ý nghĩa. Dù chọn cách cúng nào, điều quan trọng vẫn là giữ tấm lòng thành kính, biết ơn tổ tiên và thần linh. Chúc gia đình có một mùa Trung Thu ấm áp, sum họp và tràn ngập niềm vui.