Lau dọn bàn thờ cuối năm đúng cách và cần lưu ý điều gì?

Việc lau dọn bàn thờ cuối năm là một phong tục quan trọng trong văn hóa người Việt, mang ý nghĩa tiễn đưa năm cũ và chào đón năm mới với mong muốn những điều tốt lành sẽ đến. Tuy nhiên, việc lựa chọn ngày giờ thích hợp để thực hiện nghi lễ này và lau dọn như thế nào mới đúng cách thì không phải ai cũng nắm rõ. Tất cả sẽ được Phổ Nghi Hương trả lời chi tiết trong bài!

1. Dọn bàn thờ cuối năm vào ngày nào?

Theo quan niệm dân gian, thời điểm lý tưởng để dọn dẹp bàn thờ là sau ngày 23 tháng Chạp, khi Táo Quân đã lên thiên đình báo cáo với Ngọc Hoàng. Việc này nhằm tránh xê dịch bát hương, đồ thờ cúng khi các vị thần linh vẫn còn ngự trên bàn thờ. Tuy nhiên, nhiều gia đình hiện đại thường lựa chọn dọn dẹp vào ngày 24 hoặc 25 tháng Chạp để thuận tiện cho việc chuẩn bị Tết. Quan trọng hơn cả là chúng ta thực hiện với lòng thành kính và biết ơn tổ tiên.

Ngoài ra, một số gia đình còn kiêng dọn dẹp bàn thờ vào ngày 30 Tết, bởi đây là ngày cuối cùng của năm, mọi việc nên được hoàn tất để đón giao thừa. Tuy nhiên, đây không phải là quan niệm bắt buộc, gia chủ có thể linh hoạt tùy theo điều kiện và hoàn cảnh của gia đình.

2. Hướng dẫn cách lau dọn bàn thờ cuối năm đúng cách

2.1 Ai có thể lau dọn bàn thờ ngày Tết?

Theo quan niệm truyền thống, người đứng đầu gia đình, thường là nam giới lớn tuổi nhất, sẽ là người chủ trì việc lau dọn (bao sái) bàn thờ. Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại, quan niệm này đã trở nên linh hoạt hơn. Bất kỳ thành viên nào trong gia đình, dù là nam hay nữ, miễn là có lòng thành kính và hiểu biết về nghi lễ thờ cúng, đều có thể thực hiện công việc này.

Thực tế, nhiều gia đình còn khuyến khích tất cả các thành viên cùng tham gia vào việc lau dọn bàn thờ vào dịp cuối năm, bởi đây là dịp để mọi người cùng nhau thể hiện lòng thành kính và tưởng nhớ đến tổ tiên. Điều quan trọng nhất là người thực hiện phải có tâm thế nghiêm trang, thành tâm và thực hiện đúng các nghi thức truyền thống.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, như gia đình có tang hoặc phụ nữ đang trong thời kỳ kinh nguyệt, việc bao sái bàn thờ nên được giao cho người khác để tránh những điều không may mắn.

2.2 Xin phép trước khi lau dọn bàn thờ

Để thể hiện lòng thành kính với tổ tiên và thần linh, trước khi tiến hành lau dọn bàn thờ, gia chủ nên tắm rửa sạch sẽ, thay trang phục chỉnh tề và thắp một nén hương thông báo, xin phép được thực hiện nghi lễ tiễn năm cũ, đón năm mới.

Bài khấn xin phép lau dọn bàn thờ ngày Tết như sau:

2.3 Trình tự lau dọn bàn thờ cuối năm

Sau khi hương tàn gia chủ bắt đầu lau dọn bát hương trước, cần ưu tiên lau mặt nhật nguyệt (hình ảnh mặt trời, mặt trăng khắc trên bát hương) và mặt lưỡng nghi trước. Sau đó, dùng khăn mềm lau nhẹ các bức tượng để tránh trầy xước hoặc phai màu (lưu ý lau từ trên cao xuống thấp). Đối với tượng đồng, chỉ nên dùng nước sạch để lau rửa, tránh sử dụng rượu, cồn hoặc hóa chất gây oxy hóa. Tiếp theo, thay nước cúng và thay hoa tươi cho các bình hoa trên bàn thờ. Cuối cùng, sau khi dọn bàn thờ xong gia chủ thắp 3 nén hương để mời tổ tiên và thần linh trở về an vị.

3. Lau dọn bàn thờ cuối năm cần lưu ý điều gì?

Đầu tiên, cần hết sức cẩn thận khi di chuyển đồ thờ cúng, đặc biệt là bát hương, để tránh làm đổ vỡ hay xê dịch, gây ảnh hưởng đến sự linh thiêng và tài lộc của gia đình. Khi lau dọn bát hương, nên dùng một tay giữ cố định, tay còn lại nhẹ nhàng lau bụi bẩn. Nếu cần thiết phải di chuyển, hãy đặt lại đúng vị trí cũ và thực hiện lễ an vị.

Thứ hai, không nên rút hết chân hương (chân nhang) hay đổ toàn bộ tro trong bát hương, vì điều này được coi là “tán tài” theo quan niệm phong thủy. Chỉ nên rút bớt chân hương cũ, giữ lại số lẻ và đem hóa thành tro, thả xuống sông, suối sạch.

Thứ ba, nên sử dụng khăn, chổi mới và chuyên dụng để lau dọn bàn thờ, thể hiện sự tôn kính đối với không gian thiêng liêng. Nên dùng nước sạch hoặc nước thảo dược như rượu gừng, nước ngũ vị hương để lau chùi, vừa làm sạch vừa tạo mùi thơm dễ chịu.

Cuối cùng, khi lau bài vị, cần lưu ý lau bài vị thần Phật trước rồi mới đến bài vị tổ tiên, thể hiện sự tôn kính đúng mực.

Xem thêm: Hướng dẫn dọn dẹp bàn thờ ông Địa đúng cách

Phổ Nghi Hương hy vọng những chia sẻ vừa rồi đã giúp gia chủ hiểu rõ hơn về cách lau dọn bàn thờ và nắm được những điều cần lưu ý khi lau dọn bàn thờ cuối năm. Bên cạnh việc thực hiện đúng nghi lễ, việc lựa chọn những sản phẩm thờ cúng chất lượng, an toàn cho sức khỏe cũng là điều vô cùng quan trọng.

Với mong muốn mang đến những sản phẩm nhang sạch, tinh khiết và an lành cho mọi gia đình, Phổ Nghi Hương tự hào giới thiệu dòng sản phẩm nhang sạch từ nguyên liệu độc quyền, không hóa chất độc hại. Hãy để hương thơm thanh khiết từ những nén nhang Phổ Nghi Hương góp phần làm cho không gian thờ cúng của gia đình gia chủ thêm phần trang trọng và ấm áp trong những ngày Tết sắp đến.

Chúc gia chủ và gia đình một năm mới an khang, thịnh vượng!