Mâm ngũ quả cúng khai trương: Ý nghĩa, cách chọn các loại quả theo 3 miền

Mâm ngũ quả là lễ vật quan trọng không thể thiếu trong ngày cúng khai trương. Theo văn hóa thờ cúng của người Việt Nam, việc trang trí mâm ngũ quả cúng khai trương không chỉ thể hiện lòng thành kính với Thổ địa tại đây mà còn mang ý nghĩa cầu mong may mắn và tài lộc cho công việc kinh doanh mới.

Trong bài viết sau đây, Phổ Nghi Hương sẽ chia sẻ đến bạn đọc cách chọn trái cây trong mâm ngũ quả cúng khai trương, ý nghĩa của mâm ngũ quả trong lễ cúng khai trương chi tiết nhất. Bên cạnh đó, chúng tôi sẽ hướng dẫn cách soạn và bày trí mâm ngũ quả cúng khai trương cho 3 miền sao cho đẹp mắt và trang trọng nhất.

1. Mâm ngũ quả trong lễ cúng khai trương có ý nghĩa gì?

Mâm ngũ quả trong lễ cúng khai trương mang ý nghĩa quan trọng trong công việc làm ăn kinh doanh của nhiều người, thể hiện mong cầu của người chủ về một khởi đầu suôn sẻ và thành công. “Ngũ” trong mâm ngũ quả tượng trưng cho ngũ phúc lâm môn: Phúc (may mắn), Quý (giàu có), thọ (sống lâu), khang (khỏe mạnh) và ninh (bình yên).

Hơn thế nữa, năm loại quả với năm màu sắc khác nhau trong mâm ngũ quả còn tượng trưng cho quy luật ngũ hành đất trời gồm: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Điều này thể hiện cho sự hài hòa và cân bằng trong vũ trụ, giúp cho công việc kinh doanh của người chủ thuận lợi, viên mãn và ăn nên làm ra.

2. Cúng khai trương thì nên chọn loại quả nào?

Thông thường, mâm ngũ quả truyền thống cúng khai trương sẽ gồm có: chuối, phật thủ xanh, bưởi, thanh long đỏ và đu đủ vàng. Năm loại quả trên có ý nghĩa đem đến sự may mắn, tài lộc và thịnh vượng cho gia chủ. Việc lựa chọn trái cây cúng ngày khai trương thể hiện tấm lòng thành kính của gia chủ đối với Thổ thần, các vị thần linh cai quản và cầu mong cho công việc kinh doanh được thuận lợi, phát tài phát lộc.

Tuy nhiên, mỗi vùng miền sẽ có phong tục thờ cúng khác nhau. Do đó, ngoài những loại trái cây truyền thống nêu trên, bạn có thể lựa chọn bất kỳ loại hoa quả nào mà gia đình mình yêu thích và phù hợp với văn hóa truyền thống để trang trí mâm ngũ quả cúng khai trương. Mời bạn đọc cùng Phổ Nghi Hương tham khảo ý nghĩa của một số loại trái cây phổ biến thường được sử dụng trong mâm ngũ quả tại 3 miền của Việt Nam:

• Chuối: Nải chuối có rất nhiều quả tượng trưng cho sự sum vầy, chở che và bao bọc cho nhau
• Phật thủ: Hình dáng giống như bàn tay của Đức Phật đang khum lại có ý nghĩa che chở, cầu mong công việc thuận lợi như ý, may mắn.
• Mãng cầu: Cầu mong cho mọi việc làm ăn kinh doanh đều được suôn sẻ, bình an.
• Dừa: Quả dừa hay còn được mọi người hiểu là “vừa”, mong muốn vừa đủ, không bị túng thiếu, tượng trưng cho sự sung túc, đủ đầy và viên mãn trong cuộc sống.
• Đu đủ: Biểu tượng cho sự đủ đầy, ấm no, thịnh vượng.
• Xoài: Mong cầu việc chi tiêu đủ xài, không thiếu thốn, tài lộc và may mắn.
• Sung: Biểu tượng của sự sung túc, sung mãn trong cuộc sống và tiền bạc trong kinh doanh.
• Dưa hấu: Quả dưa vỏ xanh, ruột đỏ tượng trưng cho mọi điều may mắn, tràn đầy sức sống, may mắn và gặt hái được nhiều thành quả ngọt ngào.
• Nho: Trái nho hình tròn, mọc thành chùm, sai trĩu quả mang ý nghĩa cao đẹp về sự sung túc, tài lộc dồi dào, hạnh phúc sum vầy.
• Táo: Quả màu đỏ tượng trưng cho sự may mắn, phát tài, đem đến sự tốt đẹp và phú quý cho doanh nghiệp.
• Thơm: Hình dáng quả giống như rồng mang đến sự may mắn, sung túc và sự nghiệp thăng tiến, phát triển mạnh mẽ trong việc làm ăn kinh doanh.
• Lựu: Loại quả biểu tượng cho sự đông đủ, sung túc, tiền tài dồi dào và may mắn cho công ty.
• Bưởi: Trái bưởi căng tròn thể hiện sự đủ đầy tròn trịa, viên mãn, cầu xin sung túc và an khang thịnh vượng.
• Thanh long: Theo quan niệm nhân gian bao đời nay, long có nghĩa là “rồng” biểu tượng cho sự may mắn, phát tài phát lộc cho gia chủ.
• Hồng: Quả có hình dáng căng mọng, tròn trịa mang lại may mắn, vạn sự như ý và thành đạt trong kinh doanh.
• Cam, quýt, chanh: Ba loại quả tượng trưng cho sự giàu có, tài lộc dư dả, may mắn và tránh được những điều xui xẻo.
• Đào: Quan niệm phong thủy cho rằng đào là biểu tượng của sung túc, giàu sang, thu hút nhiều vượng khí tốt lành cho công việc kinh doanh.

3. Gợi ý soạn mâm ngũ quả cúng khai trương theo 3 miền

Sau đây, Phổ Nghi Hương sẽ giới thiệu đến bạn đọc cách soạn mâm ngũ quả cúng khai trương truyền thống của 3 miền chi tiết nhất. Tuy nhiên, nội dung bên dưới chỉ để người đọc tham khảo, tùy vào sở thích cũng như mùa vụ trái cây tại địa phương mỗi người mà bạn có thể cân nhắc lựa chọn loại trái cây phù hợp để trang trí mâm ngũ quả.

3.1 Mâm ngũ quả khai trương miền Bắc

Người miền Bắc thường sẽ lựa chọn những loại quả trái cây như: chuối, đào, hồng, quýt và bưởi để trang trí mâm ngũ quả cúng khai trương. Đặc biệt trên mâm ngũ quả luôn có sự xuất hiện của chuối vì loại quả này tượng trưng cho sự chở che của đất trời, cầu mong một năm làm ăn kinh doanh hồng phát, gặt hái được nhiều thành công vang dội.

Bên cạnh đó, người dân tại đây khá chú trọng đến việc phối hợp màu sắc hoa quả theo ngũ hành: Kim (trắng), Mộc (xanh), Thủy (đen), Hỏa (đỏ) và Thổ (vàng). Điểm nhấn của mâm ngũ quả miền Bắc không nằm ở số lượng trái cây, mà quan trọng là đủ 5 loại theo truyền thống. Các loại trái cây được sắp xếp xen kẽ hài hòa với nhau mang đến vẻ ngoài đẹp mắt cho mâm ngũ quả.

3.2 Mâm ngũ quả khai trương miền Trung

Mâm ngũ quả khai trương miền Trung cũng có những điểm khá tương đồng với người miền Bắc. Theo phong tục tập quán của cả hai vùng miền này thì người dân ở đây đều chuẩn bị hoa quả trái cây cho ngày cúng khai trương khá cầu kỳ và kỹ lưỡng. Người miền Trung thường trưng những loại trái cây như: chuối tiêu hoặc chuối sứ, thanh long, đu đủ, dừa và xoài.

Ngoài ra, họ cũng có thể trang trí thêm một số loại quả đặc trưng khác như mãng cầu, na, vú sữa, dưa hấu,… để tăng thêm sự đa dạng và phong phú cho mâm ngũ quả. Mỗi loại trái cây trong mâm ngũ quả khai trương của người miền Trung đều mang một ý nghĩa tốt đẹp riêng, thể hiện mong ước cho một khởi đầu mới thuận buồm xuôi gió, thành công viên mãn và tài lộc dồi dào.

3.3 Mâm ngũ quả khai trương miền Nam

5 loại trái cây xuất hiện trên mâm ngũ quả cúng khai trương của người dân miền Nam gồm có: dừa, sung, mãng cầu, đu đủ và xoài với ý nghĩa “Cầu dừa đủ xài sung”. Tại một số khu vực ở miền Nam, họ cũng sẽ mua thêm 1 cặp quả dưa hấu ruột đỏ vỏ xanh để mong cầu nguyên năm công ty kinh doanh may mắn, tài lộc và thịnh vượng.

Khác với văn hóa ở hai miền Bắc và Trung, trên mâm ngũ quả cúng khai trương của người dân miền Nam không có chuối, vì loại quả này có cách đọc thành âm “chúi”, tạo cảm giác đi xuống, không mang lại may mắn. Đồng thời, các loại quả như cam, chanh, quýt cũng không được người dân lựa chọn trang trí cho mâm ngũ quả vì có câu “Quýt làm cam chịu”. Họ cho rằng chuối, cam, chanh, quýt mang ý nghĩa không tốt, công việc kinh doanh khó khăn và việc làm ăn không “thuận buồm xuôi gió”.

Tuy nhiên, đây chỉ là quan niệm từ xưa, ngày nay trên mâm ngũ quả của một số hộ gia đình người dân ở miền Nam vẫn có sự xuất hiện của quả cam và quýt.

4. Hướng dẫn bày trí mâm ngũ quả cúng khai trương sao cho đẹp mắt

Theo quan niệm phong thủy, bạn nên sắp xếp, trang trí trái cây trên mâm ngũ quả sao cho giống với hình chóp, hình tam giác hoặc hình ngọn tháp. Mọi người thường sẽ bày trí những quả trái cây to, nặng và xanh ở dưới cùng, còn những loại quả nhỏ, chín thì sắp xếp ở phía trên sao cho nhìn hài hòa về màu sắc và cân đối là được. Cụ thể chi tiết cách bày trí như sau:

• Đầu tiên sau khi mua hoa quả về, bạn cần phải rửa sạch các loại trái cây và để khô ráo nước.
• Tiếp đến bạn hãy chuẩn bị một cái mâm, cái khay hoặc một cái đĩa lớn để chuẩn bị bày trí mâm ngũ quả.
• Đối với người dân miền Bắc và miền Trung trên mâm cúng có chuối thì trước hết bạn phần phải đặt nải chuối xanh ở phía dưới cùng giống như một bàn tay nâng đỡ, che chở và bao bọc cho gia chủ. Sau đó, bạn hãy đặt quả bưởi hoặc phật thủ ở giữa nải chuối, tiếp theo là sắp xếp xen kẽ các loại trái cây khác như thanh long, cam, táo, quýt lên trên nải chuối sao cho màu sắc hài hòa và đẹp mắt.
• Đối với mâm cúng không có chuối thì bạn hãy bày trí các loại trái cây quả to, nặng và xanh như dừa, đu đủ hoặc xoài ở phía dưới. Sau cùng là trang trí những quả nhỏ và chín như lê, mãng cầu, thanh long lên trên để tạo hình sao cho giống với ngọn tháp.
• Khi đã bày trí xong mâm ngũ quả cúng thì bước cuối cùng là bạn phải kiểm tra lại tỉ mỉ, chi tiết xem đã có sự xuất hiện đầy đủ các loại trái cây hay chưa, màu sắc mâm ngũ quả có hài hòa, sắp xếp hoa quả có cân đối và đẹp mắt không.

5. Cần lưu ý những gì khi bày trí mâm ngũ quả cúng khai trương

Để đảm bảo mâm cúng khai trương đầu năm được chuẩn bị một cách đẹp mắt và hoàn hảo nhất bạn đọc cần phải lưu ý khi bài trí mâm ngũ quả, dưới đây là 3 lưu ý khi bày mâm ngũ quả cúng khai trương theo quan niệm dân gian:

• Không nên trưng trái cây còn xanh vì các vị thần sẽ không ăn được. Nên chọn trái cây chín đều, màu sắc tươi sáng để trang trí mâm ngũ quả đẹp mắt, mang lại năng lượng dương, thu hút tài lộc và may mắn.
• Không trưng trái cây quá chín vì sẽ dễ bị dập, chảy nước và ảnh hưởng đến những loại trái cây khác còn lại trên mâm ngũ quả. Đồng thời, mùi thơm của hoa quả quá chín sẽ thu hút nhiều côn trùng, ruồi, muỗi khác đến hơn, gây mất vệ sinh.
• Không nên dùng trái cây giả để trang trí mâm ngũ quả vì sẽ thể hiện sự không tôn trọng trong ngày lễ khai trương. Bạn nên chọn hoa quả tươi rực rỡ, màu sắc tươi sáng để đem đến sự may mắn, tài lộc.

Tìm hiểu thêm chi tiết cách cúng khai trương đầu năm để làm ăn phát đạt

Qua bài viết trên, Phổ Nghi Hương đã chia sẻ đến bạn đọc ý nghĩa của việc trang trí mâm ngũ quả cúng khai trương, ý nghĩa của các loại quả trái cây cũng như gợi ý cách soạn mâm ngũ quả cúng khai trương cho 3 miền chi tiết nhất. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng hướng dẫn bạn đọc cách  bày trí mâm ngũ quả cúng khai trương sao cho đẹp mắt và một số lưu ý quan trọng cần tránh khi trang trí. Hy vọng qua những thông tin hữu ích trên sẽ giúp bạn có được ngày lễ cúng khai trương suôn sẻ, mong cầu may mắn, thuận lợi cho công việc kinh doanh.